აკნე: პრობლემა და გამოსავალი
შესავალი
აკნე - ეს კანის გავრცელებული დაავადებაა, როდესაც თმის ფოლიკულები იკეტება ცხიმითა და კანის მკვდარი უჯრედებით. მას ახასიათებს შავი წერტილები, თეთრი თავები, მუწუკები, ცხიმიანი კანი და ნაწიბურები. აკნე ძირითადად აზიანებს კანის უბნებს ცხიმოვანი ჯირკვლების დიდი რაოდენობით, მათ შორის სახეს, გულმკერდის ზედა ნაწილსა და ზურგს. ის ძირითადად გავრცელებულია მოზარდებში, თუმცა შესაძლებელია გავლენა იქონიოს ყველა ასაკის ადამიანზე.
სტატია
აკნე - ეს კანის გავრცელებული დაავადებაა, როდესაც თმის ფოლიკულები იკეტება ცხიმითა და კანის მკვდარი უჯრედებით. მას ახასიათებს შავი წერტილები, თეთრი თავები, მუწუკები, ცხიმიანი კანი და ნაწიბურები. აკნე ძირითადად აზიანებს კანის უბნებს ცხიმოვანი ჯირკვლების დიდი რაოდენობით, მათ შორის სახეს, გულმკერდის ზედა ნაწილსა და ზურგს. ის ძირითადად გავრცელებულია მოზარდებში, თუმცა შესაძლებელია გავლენა იქონიოს ყველა ასაკის ადამიანზე.
აკნეს გამომწვევი მიზეზები:
აკნე ყველაზე ხშირად დაკავშირებულია პუბერტატის პერიოდში ჰორმონების დონის ცვლილებებთან, მაგრამ ის შეიძლება დაიწყოს ნებისმიერ ასაკში. გარკვეული ჰორმონები აიძულებს კანში თმის ფოლიკულებთან ახლოს მდებარე ცხიმის წარმომქმნელ ჯირკვლებს გამოიმუშაოს მეტი ცხიმი. ეს ჭარბი ცხიმი ცვლის კანის ჩვეულებრივ უვნებელი P. Acnes ბაქტერიის აქტივობას, რომელიც ხდება მეტად აგრესიული და იწვევს ანთებასა და ჩირქს.
აკნეს გამომწვევ სხვა ფაქტორებს შეიძლება მიეკუთვნოს:
- გენეტიკა: თუ თქვენს ორივე მშობელს ჰქონდა აკნე, მაღალია იმის ალბათობა, რომ ის გექნებათ თქვენც.
- ჰორმონალური ცვლილებები: ეს ცვლილებები ხდება პუბერტატის დროს, მენსტრუაციამდე, ორსულობის დროს ან ჩასახვის საწინააღმდეგო აბების დაწყებისა ან შეწყვეტის შემდეგ.
- გარკვეული მედიკამენტები: კორტიკოსტეროიდების, ანდროგენების ან ლითიუმის შემცველმა მედიკამენტებმა შეიძლება გააძლიეროს აკნე.
- კვება: კვლევებმა აჩვენა, რომ გარკვეული საკვების მიღებამ, მათ შორის რძის ნაწარმისა და ნახშირწყლებით მდიდარი საკვების, როგორიცაა პური და ჩიფსები, შეიძლება გააძლიეროს აკნე.
- სტრესი: სტრესი არ იწვევს აკნეს, მაგრამ თუ უკვე გაქვთ აკნე, სტრესმა შეიძლება გააძლიეროს ის.
რა უნდა მოვიმოქმედოთ აკნეს დროს
- ადგილობრივი მედიკამენტები: ურეცეპტოდ გაცემული მედიკამენტები მსუბუქი აკნეს მკურნალობის პირველი ხაზია. მათ მიეკუთვნება სალიცილის მჟავის შემცველი პრეპარატები, რომლებიც წმენდენ ფორებს, ბენზოილის პეროქსიდი, რომელიც კლავს აკნეს გამომწვევ ბაქტერიებსა და რეტინოიდები, რომლებიც ამცირებენ ანთებასა და ხელს უწყობენ უჯრედების განახლებას.
- რეცეპტით გაცემული პრეპარატები: თუ ურეცეპტო წამლები არ არის ეფექტური, დერმატოლოგმა შეიძლება დანიშნოს მეტად ძლიერი ადგილობრივი რეტინოიდები, ტოპიკური ანტიბიოტიკები ან ორივეს კომბინაცია, კანზე ბაქტერიების მოსაკლავად.
- პერორალური მედიკამენტები: ზომიერი და მძიმე აკნეს შემთხვევაში, ბაქტერიების შესამცირებლად და ანთების საწინააღმდეგოდ დერმატოლოგებმა შეიძლება დანიშნონ პერორალური ანტიბიოტიკები, ჩასახვის საწინააღმდეგო აბები აკნეს მქონე ქალებისთვის, რომლებიც მიმართავენ მენსტრუალური ციკლით და იზოტრეტინოინი, მძიმე აკნესთვის, რომელზეც მკურნალობის სხვა მეთოდი ვერ ახდენს გავლენას.
- პროცედურები: დერმატოლოგებს შეუძლიათ აკნეს სამკურნალოდ გამოიყენონ სპეციალური პროცედურები, ისეთები როგორიცაა სინათლის თერაპია, ქიმიური პილინგი ან თეთრი და შავი წერტილების ექსტრაქცია.
- ცხოვრების წესის შეცვლა: სამედიცინო მკურნალობასთან ერთად, ცხოვრების სტილის ცვლილებამ ასევე შეიძლება შეამციროს აკნე. ეს მოიცავს კანის რეგულარულ გაწმენდას, არაკომედოგენური პროდუქტების გამოყენებას, ჯანსაღ კვებას, სტრესის შემცირებასა და მუწუკების თვითნებურად მოცილებაზე უარის თქმას. აკნე ხშირად იწვევს ემოციურ აშლილობებსა და ტოვებს კანზე ნაწიბურებს. რაც უფრო ადრე დაიწყებთ მკურნალობას, მით ნაკლებია ხანგრძლივი ფიზიკური და ემოციური დაზიანების რისკი. ამიტომ მნიშვნელოვანია მიმართოთ დერმატოლოგს, თუ საშინაო საშუალებები არ უწყობს ხელს აკნეს მოშორებას.
